اوکالیپتوس

اوکالیپتوس

نام انگلیسی:Eucalyptus

نام علمی:Eucalyptus globoulus

تیره:Myrtaceae

شرح:یکی از درختان گلدار و زیباست که ارتفاع آن ممکن است به 150 متر برسد. از مشخصات این درخت مرتفع آن است که چوب سخت و بادوام آن پوسیدگی پیدا نمی کند. برگها در شاخه های جوان وضع متقابل، افقی و تقریبا بدون دمبرگ دارد و شکل ظاهری آنها بیضوی دراز و مدور است در حالیکه در درختان مسن هر یک از آنها به دمبرگی باریک به طول 2-3 سانتیمتر منتهی می شود. میوه آن به شکل کپسولی است که بین 3-5 محفظه دارد. رنگ برگهای سبز پریده و مزه آن کمی تلخ است.

قسمت های مورد استفاده: برگها، بویژه برگهای مسن.

زیستگاه و گردآوری: در بعضی از جنگلهای جزایر اقیانوسیه به حالت خودرو یافت می شود و در دیگر نواحی معتدل گرم و مرطوب کشت داده می شود. تکثیر آن از طریق بذر می باشد.

ایران: این گیاه در ابتدای سده کنونی به ایران آورده شده و در مازندران کاشته شده است.

ترکیبات و اثر: ماده موثر برگ این گیاه اسانسی به نام اوکالیپتول است. علاوه براین یک ماده تلخ، تانن و مواد رزینی مختلف نیز دارد. دارای خواص قابض، تب بر و ضدعفونی کننده است. همچنین به منظور تسهیل خروج اخلاط از سینه در بسیاری از شربتهای سینه از آن استفاده می شود. به علت داشتن دو خاصیت توام قابض و ضد میکروبی، اوکالیپتوس در بیماری مجاری ادرار و همچنین برای شستسوی دستگاه تناسلی به شکل دم کرده استعمال می شود. همچنین از اسانس آن می توان جهت دفع شپش بدن و البسه استفاده کرد.

مصرف: از تیزان این گیاه ( 20 – 50 گرم اوکالیپتوس را در یک لیتر آب جوش دم کنید ) روزانه به مقدار 4 تا 5 استکان برای مداوای بیماریهای دستگاه تنفس جهت تسهیل خروج اخلاط و رفع سرفه مصرف می شود. در استعمال خارج به علت داشتن خاصیت ضد میکروبی و قابض به شکل لوسیون برای بهبود زخمها و شستسوی حفره های چرکی بدن مانند گوش و واژن به کار می رود.